Cultural heritage event

Lieve allemaal,

Gisteren heb ik waarschijnlijk de meest memorabele dag gehad van mijn gehele ervaring hier tot nu toe. Het was geweldig om mee te maken.

Een klasgenootje uit african literature had mij gevraagd of ik Nederlandse traditionele kleding had die ze mocht lenen voor een fashion show. In mezelf moest ik een beetje lachen bij de gedachte. Ik zag mezelf hier al rond lopen in de traditionele Volendamse kledij met zo wit hoofdkapje en klompen. Dus ik vertelde haar dat we dat niet echt meer dragen in Nederland maar dat ik wel iets had wat enigszins in de buurt kwam. Ik had een lichtblauw shirtje met witte kanten roesjes. Ook had ik een Delfts blauwe theedoek met windmolens en klompen afgebeeld. Ik liet haar een foto zien en ze vond het geweldig en wilde graag beide lenen voor de show. De theedoek zou ze als hoofd kapje gebruiken (en het stond haar geweldig) ieder ander zou er waarschijnlijk uit zien als een boerentrien maar zij zag er uit als of ze er zo een mode blad mee in kon.

Toen ik haar de kleding gaf vroeg ik voor wat voor een event het was en ze liet me een flyer zien (waarvan ik eerlijk gezegd nog steeds niks uit kon afleiden). Ze nodigde me uit om langs te komen. Het begon om 11 uur zei ze, maar als ik laat was maakte dat niet uit vertelde ze. Inmiddels weet ik dat je dit soort opmerkingen serieus moet nemen. Dus zo gezegd, zo gedaan. Zaterdag stond ik om 11:45 voor de deur van "the great hall", het theater van wits waar het event plaats zou vinden. Er zaten een aantal mensen (een stuk of 20 in een zaal voor zo'n 400 man waarschijnlijk) en vrolijke afrikaanse muziek kwam luid uit de speakers van het theater, het podium waren ze nog aan het opbouwen en velen leken geen idee te hebben wat er gaande was.

Enigszins in de war dacht ik dat het waarschijnlijk al afgelopen was dus ik vroeg het mijn klasgenootje via whatsapp, maar ze vertelde mij dat het uitgelopen was en het 12:15 zou beginnen. Op dat moment was ik erg blij (en een beetje trots misschien ook wel) dat ik niet al om 11 uur voor de deur stond.

De tijd dat ik zat te wachten in het theater tot de show begon, kwamen er steeds meer mensen binnen lopen. Stuk voor stuk in prachtig mooie traditionele kleding. Van subtiele details tot in de puntjes verzorgde kledij van top tot teen.

Iedereen was happy en kleurijk gekleed. Ook de muziek was zo ontzettend vrolijk dat ik alleen al genoot van het wachten op de show. In de tussentijd had ik nog steeds geen idee wat ik moest verwachten. Hoewel ik nu steeds meer het besef kreeg dat het waarschijnlijk niet zomaar alleen een fashion show zou zijn van een half uurtje.

Om 13:00 uur begon de eerste act. Een mannenkoor in traditionele kleding dat een traditioneel lied zong (acapella). Ook de bewegingen matchte met het gezang. Ze stonden in een cirkel en één man in het midden. De mannen om hem heen klapte in hun handen en zongen met een prachtige lage stem om de stem van de man in het midden te ondersteunen. Het was een prachtig samenspel en spatte veel plezier vanaf. Ondanks dat ik de taal niet kon verstaan, kon je zien dat ze een verhaal vertelde met hun lied, bewegingen en expressies.

Vanuit de zaal kwam veel herkenning. Vooral bij het laatste lied dat de groep zong. Bij de inzet van het lied barste het publiek uit in enthousiasme en herkenning. Sommige mensen stonden vol passie op en leefde mee met het lied. Het was prachtig om te zien. Al die emoties en herkenning.

Gaande het project werd mij dus duidelijk dat het ging om een cultural heritage event van Zuid-Afrika dat georganiseerd was door wits in het kader van the cultural heritage maand die hier ieder jaar gevierd wordt.

Het ging om het herenigen van mensen in Afrika, aangezien er ontzettend veel culturele diversiteit is in Zuid-Afrika. Er zijn verschillende tribes met hun eigen culturele identiteit, taal, en tradities die samen leven in één land. De focus van het event was dan ook "unity in diversity". Afrikaans zijn, voor dat je je als Zulu, Xshoa, Tsonga, Sotho, Tswana, Pedi, Venda, Ndebele, Swati of Pondo identificeert. (En dat zijn nog niet eens alle tribes).
Het werd benadrukt dat het heel belangrijk is om je culturele identiteit te behouden aangezien dit je helpt je identiteit te vormen, "giving meaning to your sense of the self". Maar des al niet te min je elkaars diversiteit moet accepteren en respecteren.

Blijkbaar was er veel behoefte aan dit soort events, aangezien hiervoor op wits veel verschillende culturele groepen samen leefde maar het puur en alleen samen studeren was. Het was langs elkaar heen leven eerder dan met elkaar samen leven. Weinig intresse voor elkaars culturele kenmerken, activiteiten en/of tradities op de universiteit, werd mij verteld.

Deels komt dit omdat er een taal barrière is, en los daarvan is de ene culturele groep groter dan de ander. Veel onbalans maar ook veel trots. Vasthouden aan hun tribal cultural herritage helpt in het gevoel van eigen waarde creëren en om vast te houden aan een identiteit. Om niet zichzelf te verliezen, en om kracht uit te putten om door te gaan, en elkaar te helpen als een community.

De apartheid heeft hier natuurlijk een rol in. Sinds de apartheid, zijn deze culturele identiteiten onderdrukt en de mensen beschadigd (op vele manieren) waardoor het gevoel van eigenwaarde en de gezamenlijke kracht/cohesie beschadigd is door westerse opvattingen en ideeën.

En dan heb ik het niet alleen over de verschrikking van slavernij maar ook door culturele wetten en restricties die opgelegd werden aan het volk. Denk bijvoorbeeld aan de taal. Iedereen moest verplicht Afrikaans praten en in uniform naar school. Je ingetogen en onderdanig gedragen. Meer gefocust op het individu i.p.v. de community. Het medische gezondheidszorg systeem dat nu ineens alleen maar de focus legde op de biomedische wetenschap en waar geen tot amper meer plek was voor traditionele geneeswijzen (waarvan bepaalde methodes zelfs beter leken te werken dan de biomedische wetenschap ).

Hiermee wil ik aangeven en proberen te laten zien dat culturele restricties ontzettend veel invloed hebben op een land en zijn bevolking(en). Op de persoonlijke identiteit die ineens van je afgenomen wordt. Waar kan je dan nog aan vast houden? Zo veel onzekerheid en verloochening van gevoelens, normen en waarden die geinternaliseerd zijn in je systeem die je een gevoel van eigenheid en identiteit geven. Waar je niet bij mocht en/of kon komen op bepaalde plekken en gedurende een bepaalde periode in het land.

Terwijl ik dit schrijf, besef ik me dat ik compleet afgeweken ben van het event maar dat ik ook blijkbaar zo veel meer heb mee gekregen van event dat ik in eerste instantie dacht. Vele dingen (speeches, liedjes, gedichten) waren in een vreemde taal voor mij maar er was één universele taal waar ik heel veel van opgepikt heb deze dag en dat is: emotie.

Want wat voelde ik deze warme personen en culturen en de passie en de emotie. De verschillende performances maakte zo veel los bij iedereen in het publiek. Er was zo veel eenheid en positieve energie. Iedereen kende alle dansen en liedjes. Jong en oud deed mee.

Tijdens een performance van de Tsonga's (die overigens een prachtige en ontzettend gave dansstijl hebben) gebeurde er iets geweldigs. 4 meiden en 1 jongen die hun act aan het doen waren maakte zo veel los, dat de mannen uit dezelfde tribe uit het publiek kwamen het podium op gingen en mee begonnen te dansen. Ze kenden de moves en on the spot, vol enthousiasme en zonder enige bedenking klomen ze het podium op en danste ze mee. Zelfs de presentator stond mee te springen op de muziek. Het publiek maakte allemaal geluiden om ze aan te moedigen en de sfeer was geweldig empowering.

Later klom ook een jochie van 3 a 4 jaar het podium op en begon net zo goed als alle andere mee te dansen op de muziek. Het was zo leuk om te zien. Maar niet alleen de jongeren deden mee. Naast mij zat een vrouw van rond de 60 waarschijnlijk en begon uit volle borst mee te zingen, ze stond op van haar stoel en danste mee op de muziek. Prachtig. Jong en oud op hetzelfde level van plezier en genieten.

Ook de speeches waren inspirerend (sommige waren in het Engels). Unity, gelijkheid, samen doen, je cultuur omarmen, respect. En deze speeches weren niet gegeven op een statistische manier om pragmatisch een statement duidelijk te maken, nee dit waren speeches vanuit het hart. Vol passie en oprechte gevoelens.

Ik keek om me heen en zag zo veel waar wij van zouden kunnen leren.

Het was een geweldige ervaring en ik heb nog zo veel meer te vertellen er over. Ik heb namelijk nog niet eens vertelt over de miss verkiezing waar ik uiteindelijk voor stond te jureren en te presenteren on the spot (aangezien ze jury te kort hadden omdat een aantal mensen op het laatste moment hadden afgezegd).

Het event duurde uiteindelijk de hele dag en ik heb tussendoor een tipische tribal meal gegeten werd mij vertelt. Het deed me denken aan Mongolië toen mij een vers (voor mijn neus) geslacht schaap werd voor geschoteld. Helaas wist ik van die ervaring dat dit hetzelfde moest zijn. En inderdaad mijn klasgenootje vertelde mij dat het een heel schaap was (alle delen bij elkaar) dat vers geslacht was en in een mega soort van Hachee was klaargemaakt. Het was frikandel maar dan anders, haha. Ik denk dat ik de huid te pakken had. Het was erg taai en glibberig. Maarja weer een ervaring rijker.

Oke ik ga het hier bij laten maar er is absoluut meer te vertellen. Ik kan niet wachten om hier over te vertellen.

Het was een geweldige dag.

Liefs,
Sammie